23 Şubat 2010 Salı

ANA ARIDA YUMURTLAMA ETKİNLİĞİ

Baharın yaklaşımıyla ana arıda yumurtlama etkinliği önem kazanmıştır.Çünkü:Ana arı iyi yumurta üretmeli ki koloni gelişsin,sezonun değişik zamanlarındaki nektar kaynaklarını değerlendirerek arıcıya ürün kazandırsın.
Ana arının Yumurtlama etkinliğini iki temel faktör çok etkilemektedir.Verimliliği %95 bu iki faktör etkileyecektir.1.si:Düzenli ve kaliteli ilkbahar besleme ve desteği 2-Ana arının temel ve yapısal özellikleri.Bu yazıda beslemeden ziyade ana arının temel üreme sistem özelliğinden bahsedeceğim.Kısaca beslemeyi şöyle açıklamak isterim.Ana arının yumurta üretmesi için a-Sıcaklık b-)polen c-)besin kaynağı d-)arı sütü üretecek genç arılara ihtiyaç bulunmaktadır.Bahar yaklaşırken ana arı yavaş yavaş yumurta bırakır.Bu bıraktığı yumurtalardan genç arılar 21 günde çıkmaya başlayacaktır.Çıkan bu genç işçiler 3-12.günler arası mükemmel arı sütü üreteceklerdir.Bu dönemde arı kolonisi besin takviyesi alırsa genç işçiler iyi beslendiğinden vede ana arıyı da beslediğinden yumurta atış hızı ana arıda artmaya başlayacaktır.Takriben deniz iklimi yaşanan bölgelerde 15 şubatdan sonra,karasal iklim bölgelerindede 1 martdan sonra yumurta atışı ve koloni gücü artmaya başlayacaktır.Besin( 3-12 günlük işçi arı) ve polen kovana geliyorsa kovanda hareket başlamış demektir.Bu versiyonu izlemenin tek yolu arılıklarda suluklar bulunmalıdır.Yavru atışı ve yumurta atışı hızlanınca arının su ihtiyacıda artar.Buna mukabil arıda kolay ve yakın su kaynağına yönelir.Arılığınızda su kaynağınız suluğunuz varsa burayı takip ederek kovanlara şurup ve kek takviyesini kolayca ayarlayabilirsiniz.Çünkü; yeni yavrulu kovanların su ihtiyacı oldukça çoktur.
İşçi arının üreme sistemi çok az gelişmiş olmasına rağmen ana arının üreme sistemi ileri derecede gelişmiştir.Kovanda ana arının salgıladığı feromonlardan dolayı işçi arılara yetecek kadar arı sütü verilmesine rağmen,ana arı yoksa feromon kokusuda olmadığından çok sayıda ana arı evi ve içi bol miktarda arı sütü ile dolacaktır.Bu demektirki ana arı feromon salgısıyla işçi arının üreme sisteminin gelişmesini engellemektedir.Bundan dolayı işçi arılar dişi olmasına ve ana arı ile aynı genetik yapıya sahip olmasına rağmen kısırdırlar.Ana arının vajinasından sonra çift kanal halinde yumurtalığı bulunmaktadır.Bu yumurtalıklar çok miktarda yumurta kanallarından meydana gelir.Ana arının verimliliğine en çok etki eden temel sebebde yumurtalıktaki yumurta kanal sayısının durumudur.Yumurta kanallarının sayısı 260 ile 380 arası değişmektedir.Bu sayının farklı olmasının sebebi ana arının yetişme şartlarıdır.Günlük yumurtadan bol arı sütü ile ana arı üretmek için beslenen ve ana arı olan analar maksimum yumurta kanalına sahip olacaklardır.Birde 2-3-4 hatda 5 günlük kurtcuklardan üretilen analar işçi olarak düşünülüp ani kararla anaya dönüştürüldüğünden,başlangıçda yeterli arı sütü beslemesine tutulmadığından dolayı dişilik sistemi yeterince gelişmemiş olarak yetersiz doğan ana arılar olacaktır.Dişilik sistemi gelişmediğinden çiftleşme uçuşunda düşük sayıda çiftleşmeye girecek spermateka kanalı spermle çabuk dolduğundan yetersiz ve verimsiz olacaklar,az sayıda yumurta atacaklar,çoğu kezde bu yumurtaları peteklerin ortasına dairesel bırakacaklardır.Maksimum gelişen ana arılarda çok yumurtlama özelliğinden bütün petek gözlerine yumurta bırakacaktır.
Ana arının yumurta kanalı olan ovarioller günlük ortalama ilkbahar mevsiminde 4-5 yumurta üretir.Yumurta kanalı 380 veya 400 olan bir ana arıda günlük 1800- 2000 yumurta atacak demektir.Bu hızda zaten 30 gün yumurta atacağını düşünürseniz bir ayda 50- 60.000 işçi arı üretilecektir.Yalnız kovanlar bu pozisyona ulaşmaya başladığında yani günlük yumurta atışı peteğin yüzlerini doldurmaya başladığı zamanlarda mutlaka destek beslemesi yapılmalıdır.
Petek gözlerine bırakılan yumurtaların kaç günlük olduğunuda şöyle anlarız.Yumurtanın peteğin ortaına temas eden kısmı yapışma özelliğine sahip olduğundan ;Dik duranlar 1 günlük,yana eğik olanlar iki günlük,tabana yatmış olanlarda üç günlük yumurtalardır.Dişi işçi ve ana arı döllenmiş yumurtadan meydana geldiği için 32 kromozom taşırlar.Erkek arılarda döllenmemiş yumurtadan meydana geldiği için 16 kromozom takımına sahiptir.Erkek arılar döllenmemiş yumurtadan olduğu için,zaman zaman yalancı ana dediğimiz bazı işçilerin attığı yumurtalar kovanı erkek arı ile doldurur.Ana arısını kışın kaybeden kovanlar yumurta olmadığından bir yalancı ana oluşturarak badanoz dediğimiz erkek arılar tarafından istila edilerek kovanın sönmesine sebeb olabilirler.
Değerli arıcılar bu günlerde kovanlarınızı iyi sıcak tutunuz.Bilhassa üst kısımlarından hava kaybını önleyiniz.Bilinizki,kovan içi sıcaklığı yeterli düzeye ulaşmadıkça ana arı yeterince yumurta bırakmayacaktır.Kovan iç sıcaklığı yeterli düzeye ulaşınca peteklerdeki yavrular ısıyla korunduğundan dolayı yumurta atışıda hızlanacaktır.Sağlıklı günler,verimli arıcılık baharı ve yazı yaşamanızı dilerim.

11 Şubat 2010 Perşembe

ARILARDA YAVRU BESLEME VE BESİN AKTARIMININ ÖNEMİ

Hayatın temel taşlarından olan ve canlılık özelliğini ifade eden beslenme canlının küçüklüğünde yapamadığı bir iş olup,büyüklerince bakılması hayatın bir kuralıdır.Bu iş arılardada böyledir.Arı kolonisinde besleme görevi işçi arılarca yapılır.İşçi arıların ömürlerinin üçüncü günü başlayıp 12.günü sonuna kadar devam eden besleme görevi oldukça hassas bir görevdir.Çünkü:Bu dönem genç işçi arının salgı bezlerinin maksimum boyutda çalıştığı bir dönem olup bol miktarda arı sütü salgılarlar.12.günden sonrada salgı bezleri arı sütü salgılayacak durumdadır.Ancak miktarı düştüğü için bu işi daima genç işçiler yapar.Kovanda genç işçilerin az olduğu dönemde ana arının yumurta atışı yüksek bile olsa üretilen arı sütü miktarı kurtcuklara yeterli düzeyde olmazsa fazla kurtcuklar,yeterince beslenemeyenler petekden atılır,petek gözü temizlenir.Bu bakımdan bahar beslemesi önemlidir.Bahar beslemesinde vitaminli koyu şurup veya sıvılaştırılmış bal verilmelidir.Çünkü:Arı sütü üretmek için genç arılar iyi beslenmelidir.Takviye besinle veya şurupla arı kolonisinin hızlı gelişmesinin ana sebebide arı sütü üreten genç işçilerin kolay beslenmesi sonucu bol miktarda arı sütü üretecek pozisyona gelmesini sağlar.Bu duruma örnek olarak süt inekleride gösterilebilir.süt inekleri ile genç işçiler görev bakımından aynı görevi yaparlar.Genç işçi 9 gün çok verimli,süt ineğide 6 ay çok verimli bir konumda bu görevi yürütür.
Besleyici arı peteğe yumurta bırakıldıkdan sonra peteği ziyaret etmeye başlar.Bu ziyaret düzenli ve belirli aralıklarladır.Bu ziyaretler kısa olup ortalama 3 sn kadar sürer.Günde 1-2 kezde larvanın durumu kontrol edilirken uzun ziyaret yapılır.Uzun ziyaretde en fazla 15-20 sn sürer.Kontrol sırasında larvanın besin ihtiyacı olduğu durumda 1-3 dakika arası larvaya besin arı sütü aktarılır.Larvanın ilk iki günü en hızlı geliştiği dönem olduğundan çok fazla arı sütü verilir.Larva arı sütü içerisinde yüzer.Daha sonra 3.günden itibaren arı sütü azaltılarak ihtiyacı kadar verilir.İşte bundan dolayıdırki,ana arı üretiminde kullanılacak larvalar en fazla bu dönemi kapsar.Ama doğrusu 12-24 saatlik larvaların seçimi olmalıdır.Larvaların beslenmesi 8. gün sonunda sona ermiş olup,göz kapatılarak pupa(Başkalaşım)dönemi başlar.Bu bakımdan bakıcı arıların günlük larva ziyaret sayısı 1000 in üzerindedir.(1300-1400)
Bunun dışında genç işçiler ergin işçilere hatda ana arıyada besin aktarımı yaparlar.Arıların besin aktarımı 3.gününde başlayıp yaşamları boyunca sürer.Besin aktarımı ihtiyacı olanı aç olanı doyurma işidir.Besin aktarımıda 5 ile 20 sn arası sürer.Arılar bu şekilde suyuda birbirlerine aktarabilirler.Bir arılıkdaki suluklarda arı sayısının çokluğu veya azlığı kovanlardaki besleme işiyle doğru orantılıdır.Eğer kovanda yavru çoksa suluklarda arıda çoktur.Yavru azsa arıda su isteği azalacaktır.
Değerli arıcılar bu açıdan baharın yaklaştığı şu günlerde gerekli ve teknik hazırlıkları yapınız.Mümkünse arılığınızı invert koyu şerbetle beslemeye alın.Ancak bu besleme sırasında tek seferde verilen şurup miktarı 0,5 litreyi geçmemeli besleme mümkünse gün aşırı veya 3 er gün aralıklarla öğleden sonraları yürütülmelidir.Bu şekilde yapılan bir bahar çalışması güçlü kolonilere ulaşmanızı hızlandırarak çabuklaştıracaktır.Baharınız şen,kolonileriniz güçlü olsun.

Arıcı 07 ANTALYA

7 Şubat 2010 Pazar

BAL ARILARINDA MUM SALGILAMA VE PETEK İŞLEME

Bal arılarının petek işlemesi ve gelişimi baharla birlikte ortaya çıkan gelişim ve kovanın büyüme ve nektar toplama isteğiyle doğru orantılı olan bir olaydır.Petek işlemeyle birlikte üreme ve gelişim hızlanır,ana arının yumurta atışı maksimum düzeye çıkar.
Peteğin yapımında sadece bal mumu kullanılır.Bu bal mumu 12-18 gün arası olan işçi arıların nektar ve bal tüketerek vücutlarından salgıladıkları bir maddedir.Bal mumu üretimi sırasında kovan iç sıcaklığı 33-36 derece arası olmalıdır.Bu açıdan bahar girişinde kovanlar uygun aparatlarla sıkıştırılmalı ve üstden ısı kaybını önleyecek maddelerle korunmalıdır.Bal mumu karın altında bulunan 3. ile altıncı halkalar olan 4 halkada üretilir.petek işleyen ve mum üreten arılar petek üzerinde birbirlerine zincir gibi bağlanırlar.Bu bölgede genç arı yoğunluğu artar.Arılar mum işlerken lastik gibi uzayıp kısalarak,adeta karın halkalarınında körük gibi açılıp kapanmasını sağlarlar.Bu sırada karın halkaları arasında üretilen ve körük gibi açılıp kapanmayla sıkıştırılan mumlar oradan alınarak kullanılacağı yere taşınır.Salgılanan mumlar ayaklar yardımıyla ağıza götürülerek,sıcacık bir vaziyetde kullanılacağı yere taşınır.Bal arıları 1kg bal mumunu üretmek için ortalama 5-8 kg arası nektar ve bal tüketirler.1 kg bal mumunda hazır alınırsa 14- 15 petek bulunur.Bunuda arılar yine kabartmak için bal mumu kullanırlar.İşçi arılarda karının 3 ile 6 ıncı halkası arasında bulunan bal mumu bezlerinin en üretken olduğu dönem 12 ile 18.gün yaş aralığıdır.Yapılan araştırmalar kovana gelen polen miktarı ile bal mumu salgılama arasında doğru bir orantı olduğunu gösterir. Polen ve nektar akımı arttıkça bal mumu üretimide artacaktır.Bu bakımdan baharın olgunlaşmaya başladığı dönemlerde bal arılarının petek örümünü hızlandırmak için takviye besin verilebiceği fikrini desteklemektedir.Bu takviye besinler polenli kek ve vitaminli invert şuruptur.Her4 arıcı bu iki meteryali edinmeli,üretmeli ve gerektiği zamanlarda kullanmalıdır.
Arıların bal mumu ve petek örmedeki becerisini anlamanın en güzel yolu ve günü,kapalı ve yağışlı bir bahar gününde güçlü bir arıya verilen hazır peteklerin 2-3 tanesinin bir günde kabartıldığını görebilmektir. Saygılarımla...
Arıcı 07 ANTALYA